به گزارش سایت خبری راوی هنر به نقل از روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی، در روز جمعه ۲۳ آذرماه و در ششمین روز از هجدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت»، کارگاه «قراردادنویسی پروژه‌های سینمایی در ایران» با حضور علیرضا حسینی دبیر هیات رئیسه خانه سینما، تهیه‌کننده و عضو انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند و وحید آگاه وکیل دادگستری و عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه علوم طباطبایی برگزار شد.
علیرضا حسینی، در ابتدای این نشست گفت: با توجه به مشکلاتی که ما در دیوان داوری خانه‌سینما می‌بینیم و مشکلاتی که در امر قراردادنویسی شاهد هستیم، تصمیم گرفتیم تا با حمایت مرکز گسترش سینمای مستند، این برنامه را برگزار کنیم.
مشورت و عدم امضای بی‌مهابا در بستن قرارداد
وحید آگاه گفت: مشورت و عدم امضای بی‌مهابا اولین کارهایی است که در روند قرارداد بستن باید رعایت شود. نوع قرارداد در ایران به سه صورت حقوق مدنی (ماده ۱۰)، کارمندی و یا کارگر و کارفرمایی است. کسانی که قرارداد کارمندی دارند و کارمند دولت هستند و جدا از وضعیت کاری کارمندی مایل به حضور قراردادی در یک پروژه هستید نیازمند به دقت است تا دچار تخلف نشوید.
این حقوق‌دان ادامه داد: از نحوه قرارداد کارمندی گذر کرده و به دو نوع دیگر قراردادها می‌پردازم. در قراردار کارگری همه حقوق و مزایای کارگری برای نیروی کار باید در نظر گرفته شود. ضمن این که برای کارگر حتما باید بیمه رد شود. اما در سبد قرارداد پروژه‌ای ماجرا به صورتی است که با مبلغی مشخص قرارداد بسته و در آن خدمات و روزهای کار مشخص می‌شود. فکر می‌کنم ۹۹ درصد قراردادهای سینمایی به همین صورت انجام می شود.
آگاه درباره عنوان قرارداد گفت: عنوان قرارداد یکی از ارکانی است که می‌تواند شکل قرارداد را مشخص کند اما به صورت مجزا مهم نیست و عامل اصلی در مفادی است که داخل تفاهم‌نامه نوشته می‌شود. اما به صورت کلی لازم است که متن با عنوان هم‌خوانی داشته باشد.
او ادامه داد: در پروژه‌های سینمایی بحث امنیت شغلی مطرح نیست و از آن‌جایی که اولویت با کار پروژه‌ای است. بهتر است قراردادها را به صورت کتبی نوشته شود و نسخه آن در دست هر دو طرف باشد. عدم تحویل دادن نسخه قرارداد نشان از ترس دارد.
حسینی گفت: بیشترین شکایت این روزها همین است که استخدام‌شونده نسخه‌ای از قرارداد را در دست ندارد. بیشتر از ۹۰ درصد مشکلات برای افراد غیرحرفه‌ای است که پول دارند اما تهیه‌کننده نیستند.
آگاه گفت: استخدام‌شونده باید در سامانه سنا ثبت‌نام کرده و در قالب یک اظهارنامه متن بنویسد که من متن قرارداد را ندارم. اگر طرف مقابل هم در سنا ثبت‌نام کرده باشد برایش اطلاعیه می‌رود و اگر هم نه، این موضوع از طریق پست پیگیری می‌شود و اطلاعیه برایش فرستاده می شود. یک راهی هم برای اثبات کردن این که شما با پروژه‌ای قرارداد داشته‌اید از ارتباط‌هایی است که میان شما و طرف قرارداد در شبکه های اجتماعی شکل گرفته است.
در ادامه فرزاد خوشدست، کارگردان که یکی از حاضران در سالن بود سوالی را درباره مشکل حقوقی‌اش هنگام ساخت فیلمی که قرار بود ۱۸ میلیارد در ۷۳ روز برایش هزینه شود اما تهیه‌کننده در میان ساخت فیلم ممنوع‌الکار شده است، سوالاتی پرسید.
با کسی که در سامانه سنا ثبت‌نام نکرده است هیچ قراردادی امضا نکنید
آگاه گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نمی‌تواند کسی را ممنوع‌الکار کند. تنها جایی که می‌شود کسی را ممنوع‌الکار کرد آن هم به شرایطی از طریق حکم دادگاه است. چنین مشکلی را می‌توان از طریق داوری در اداری خانه‌سینما حل کرد و اگر تا این مرحله مسئله حل نشد می‌توان همه ماوقع را در یک اظهارنامه ثبت و طرح دعوا کرد و بعد در ادامه به دادگاه رفته و شکایت کرد.
او گفت: توصیه اکید من این است که با کسی که در سامانه سنا ثبت‌نام نکرده است هیچ قراردادی امضا نکنید.
علیرضا حسینی درباره پروانه نمایش آثار گفت: برای نمایش فیلم‌های کوتاه یا مستند در جشنواره‌ها نیز استعلامی از ارشاد گرفته می‌شود تا مجوز اکران برای یک بار در جشنواره صادر شود. اغلب فیلم‌ها از صنف یا ارشاد مجوز دارند.
آگاه گفت: نکته مهم دیگر هم این است که پول استخدام‌شونده را به هیچ وجه نمی توان در حساب کس دیگری واریز کرد. استخدام‌شونده هم باید بداند که حقوقش را از هر طریقی که دریافت کرده است چه وجه نقد باشد چه سکه و چه رمز ارز باید مالیات آن را پرداخت کرد.
این حقوق‌دان ادامه داد: مکان برگزاری قرارداد هم جزو نکات مهمی است که باید به آن پرداخته شود. این که فیلم‌نامه در چه کشور یا شهرهایی رقم می‌خورد و چگونگی ایاب ذهاب نیز باید شرح داده شود.
آگاه درباره بیمه نیز گفت: اگر قرداد کارگری باشد که کارفرما وظیفه دارد بیمه ما را رد کند. اما اگر پروژه‌ای قرارداد بسته باشید دیگر مسائل مربوط به بیمه را ندارید اما مالیات را باید پرداخت کرد. برای این کار لازم است که اظهارنامه مالیاتی بگیرید و راست بنویسید.
این حقوق‌دان بیان کرد: در داوری‌ها از جمله داوری خانه‌سینما بیشتر با طرفین همراهی می‌شود اما در دادگاه به این صورت نخواهد بود.
